De Nederlandse overheid publiceert een deel van haar broncode als vrije opensource software. Om software te beheren is een versiebeheersysteem nodig. Hiermee kun je veranderingen in de broncode traceren en beheren. Een versiebeheersysteem faciliteert ook het samenwerken tussen verschillende software-ontwikkelaars. Een gedistribueerd versiebeheersysteem maakt het mogelijk dat ontwikkelaars op verschillende locaties toch kunnen samenwerken aan één softwareproduct. Het de facto versiebeheersysteem voor software is Git. Git is vrije opensource software. Voor een interessante en leerzame introductie in Git zie deze presentatie.

Er zijn online platforms die werken met Git, en die daaromheen toegevoegde functionaliteit bieden om softwaredevelopment en projectmanagement met Git te ondersteunen. Ik gebruik hieronder de term Git-forge (Git-werkplaats) om zulke platforms aan te duiden. GitLab, Forgejo en GitHub zijn allemaal Git-forges.

In deze blog ga ik in op een aantal aspecten van verschillende Git-forges, om zo de beste keuze voor een Git-forge voor de overheid te kunnen maken.

In een tijd waarin digitale overheidsdiensten steeds vaker via REST API’s communiceren, is het waarborgen van de veiligheid van deze interfaces cruciaal. WuppieFuzz, ontwikkeld door TNO, is een open-source, coverage-guided fuzzer die specifiek is ontworpen voor het testen van REST API’s. Het doel: kwetsbaarheden en bugs opsporen voordat ze misbruikt kunnen worden, met een sterke focus op gebruiksvriendelijkheid, modulariteit en inzichtelijkheid.

Open source werken wint snel aan bekendheid binnen de overheid – en dat is niet zonder reden. Het stelt organisaties in staat van elkaar te leren, en het kan voorkomen dat ze afhankelijk worden van leveranciers. Ook is het inmiddels wettelijk vastgelegd dat overheidsorganisaties open source moeten werken. In 2020 is vastgelegd in de beleidslijn ‘Open, tenzij’, dat software die wordt ontwikkeld door de overheid "open source by default" moet zijn. Ook onderschrijven de Wet open overheid (Woo) en Wet hergebruik overheidsinformatie (Who) dat overheidscode openlijk beschikbaar zou moeten zijn. Meer info over waarom open source werken een goed idee is vind je op opensourcewerken.nl.

Waarom zou je als developer open source werken? Open source software heeft voordelen voor jou en de organisatie waarvoor je werkt. Daarnaast is open-source sinds 2020 verankerd in de wet. Software die de overheid maakt (of laat maken) moet zo veel mogelijk open source zijn, dit is vastgelegd in de beleidslijn 'Open, tenzij'. Dit betekent dat overheidsorganisaties verplicht zijn hun software open source te maken, tenzij ze goede redenen hebben om dit niet te doen. Het is dus gewoon verplicht. Maar wat zijn redenen om het als developer daarnaast zelf te willen? En hoe overtuig je de mensen om je heen? Dit is deel 1 uit een reeks van 2 artikelen.